انواع CMS و آشنایی با ۱۰ سیستم مدیریت محتوا (ویژه توسعه دهندگان)

ممکن است شما هم مانند خیلی از افراد و شرکت ها یک وبسایت داشته باشید و برای مدیریت بخش های مختلف آن از سیستم های مدیریت محتوا استفاده کرده باشید. در این مقاله قصد داریم تا به انواع سیستم های مدیریت محتوا بپردازیم و انواع CMS را به شما معرفی کنیم.

گزینه های زیادی برای انتخاب سیستم مدیریت محتوا برای یک پروژه وجود دارد. استفاده از این سیستم های مدیریت محتوا یا CMS (content management system) بسته به میزان ترافیک سایت شما، پیشرفت کاری شما و زبانی که سایت با آن نوشته شده دارد.
این انتخاب از لحاظی می تواند بسیار شیرین و دلچسب باشد و از بعد دیگر کابوس وار. در نتیجه شما باید بررسی کنید و بدانید که کدام CMS نیاز شما است. برخی از CMS ها به لطف برنامه ریزی های اندیشه شده توسط توسعه دهندگان اصلی، نصب، استفاده و قابلیت های ساده تری نسبت به سایر سیستم ها دارند. در ابتدا بهتر است تا به تعریف سیستم مدیریت محتوا بپردازیم:

سیستم مدیریت محتوا (CMS) چیست؟

سیستم مدیریت محتوا (CMS) یک نرم افزار برای ایجاد، شخصی سازی و مدیریت اطلاعات است. بیشتر CMS ها را می توان به تنهایی یا به صورت مکمل در کنار سایر اپلیکیشن ها به کار برد. CMS ها را می توان به طور مستقیم بر روی یک شبکه، اینترنت یا حتی بصورت محلی در رایانه شخصی خود تنظیم کرد.

بیشترین استفاده از این سیستم ها در حال حاضر برای ایجاد سایت های قدرتمندی است که برای راه اندازی، شخصی سازی و نگهداری به سطح بالایی از دانش برنامه نویسی احتیاج ندارند. سیستم های مدیریت محتوا را می توان به دو نوع اصلی تقسیم کرد:

• سیستم های مدیریت محتوای اختصاصی (Proprietary CMS)

• سیستم های مدیریت محتوای منبع باز (Open Source CMS)

سیستم های مدیریت محتوای اختصاصی (Proprietary CMS)

خیلی از شرکت ها برای خود لایسنس خریداری می کنند و آن را به کاربرانی که از سیستم مدیریت محتوای آنها استفاده می کند می فروشند. به این صورت هر کاربری نمی تواند از سیستم مدیریت محتوا استفاده کند و یا تغییراتی بوجود بیاورد. دقت داشته باشید که بعضی از سیستم های مدیریت محتوای اختصاصی فقط زمانی کار می کنند که سایت شما روی هاست همان شرکت میزبانی شود. به این صورت سایت شما فقط تا زمانی کار خواهد کرد که از سیستم مدیریت محتوای همان شرکت استفاده کنید. اگر سعی دارید دامنه خود را به جای دیگری منتقل کنید، وب سایت شما ممکن است دیگر کار نکند یا ممکن است به قالب دیگری تبدیل شود.

دو مورد از بزرگترین مشکلات جانبی استفاده از سیستم اختصاصی اول هزینه لایسنس و دوم پیدا کردن هاست مناسب است. دلیل این کار هم این است که بسیاری از شرکت ها به دنبال CMS های اختصاصی نمی آیند و بیشتر به دنبال سیستم های مدیریت محتوای Open Source هستند.

سیستم های مدیریت محتوای منبع باز (Open Source CMS)

محبوب ترین سیستم های مدیریت محتوا بر روی PHP (یک زبان مناسب برای توسعه وب است که می تواند در HTML تعبیه شود) اجرا می شود. این سیستم های مدیریت محتوا شامل WordPress ، Joomla و Drupal است. وب سایت کاخ سفید یک سایت دروپال است. استفاده از برنامه های منبع باز (OS) برای همه آزاد است و نیازی به خرید لایسنس ندارد. همچنین شما می توانید سیستم عامل مدیریت محتوا را بدون مجوز ویژه شخصی سازی کنید.

برخی از مزایای سیستم های مدیریت محتوا:

• ارزان تر هستند؛ زیرا نیازی به پرداخت هزینه برای مجوز و ارتقا ندارند.
• هیچ قراردادی برای امضا وجود ندارد و شما می توانید به راحتی از آنها استفاده کنید.
• چون این سیستم ها منبع باز هستند هرکسی می تواند آنها را توسعه دهد؛ بنابراین ماژول ها و افزونه های زیادی در دسترس شما قرار دارد.
• صدها هزار قالب رایگان برای CMS ها در دسترس است.
• موتورهای جستجو به سیستم های مدیریت محتوا اهمیت می دهند و بهینه سازی سایت ها با این سیستم های مدیریت محتوا به مراتب ساده تر است.

خب تا اینجا با برخی اصطلاحات آشنا شدید و دیدید که سیستم های مدیریت محتوای منبع باز چه ویژگی هایی دارند. در ادامه می خواهیم با برخی از این سیستم های مدیریت محتوا بیشتر آشنا شویم و ویژگی های هرکدام را بررسی کنیم. پس همراه ما بمانید:

وردپرس (WordPress)

حتما تاکنون در مورد وردپرس شنیده اید. محبوب ترین CMS برای وبلاگ نویسی و حتی می توان گفت محبوب ترین سیستم مدیریت محتوا در کل دنیا است. وردپرس یک بستر عالی برای مبتدیان است که به دلیل نصب سریع و سهولت استفاده بسیار محبوب شده است. این سیستم مدیریت محتوا به راحتی نسخه های مختلف را از هسته به روز می کند، بدون اینکه نیاز به دانلود فایل داشته باشید.

برای آن دسته از کاربرانی که با HTML یا زبان نشانه گذاری های دیگر آشنا نیستند نیز یک ویرایشگر ارائه می کند. وردپرس همچنین از پشتیبانی داخلی در آپلود تصویر برخوردار است و برای توسعه دهندگان، زبانی نسبتا ساده و سر راست است. تیم طراحان وردپرس یک گروه متعهد است و وردپرس را می توان به عنوان گسترده ترین پایه برای پلاگین ها برشمرد. زیرا در حال حاضر بیش از ۵۵ هزار پلاگین فعال در این سیستم مدیریت محتوا فعال است. علاوه بر این تم های زیادی نیز برای سیستم مدیریت محتوای وردپرس وجود دارد که به شما کمک می کند تا از آن برای جذابیت بیشتر سایت های خود استفاده کنید.

بخش زیادی از فعالیت ها و امکانات در وردپرس به صورت آنلاین قرار داده شده که می توانید به راحتی دسترسی داشته باشید.

دروپال (Drupal)

دروپال یکی دیگر از CMSها است که از محبوبیت زیادی برخوردار است و طرفداران خاص خود را دارد. دروپال به جای اینکه روی وبلاگ نویسی به عنوان یک سیستم عامل تمرکز کند، بیشتر یک CMS خالص است. نصب ساده همراه با تعداد زیادی از ماژول ها ابزاری است که توسط این سیستم مدیریت محتوا در اختیار کاربر قرار داده شده است و می تواند بسیاری از ویژگی های جالب مانند انجمن ها، وبلاگ های کاربر، OpenID، پروفایل ها و موارد دیگر را اضافه کند. ایجاد سایتی با ویژگی های مختلف توسط دروپال ساده است. در واقع شما می توانید با استفاده از چند ماژول و با کمی سلیقه، تلاش و خلاقیت بخش های مختلف سایت را ایجاد کنید.

یکی از محبوب ترین ویژگی های دروپال، ماژول تاکسونومی (Taxonomy) است، ویژگی ای که امکان ایجاد چندین سطح و انواع دسته بندی را برای انواع محتوا فراهم می کند و می توانید تعداد زیادی تم حرفه ای را از دروپال پیدا کنید که آماده سفارشی سازی است و کار با این تم ها بسیار آسان است. همچنین می توانید پلاگین های دروپال را دانلود و از آن برای طراحی سایت با امکانات جانبی بهره ببرید.

سیستم مدیریت محتوای دروپال کاربران فعال زیادی دارد و معمولا به خوبی از کاربران خود پشتیبانی می کند. علاوه بر این پلاگین های زیادی را در دل خود جای داده است. همچنین می توانید یک برنامه نویس را استخدام کنید تا بتوانید طیف وسیعی از کارها را برای سایت دروپال خود با هزینه ای معقول انجام دهید.

جوملا (Joomla)

جوملا از نظر کارایی یک CMS بسیار پیشرفته است. نصب سیستم مدیریت محتوای جوملا بسیار آسان است. جوملا از آنجایی که یک CMS کامل است بسیار شبیه به دروپال است و ممکن است برای یک سایت ساده نمونه کارهایی وجود داشته باشد. این نرم افزار با رابط کاربری جذاب و کاملی با منوهای کشویی بصری و سایر ویژگی ها همراه است. CMS جوملا همچنین از پروتکل های کنترل دسترسی مانند LDAP ، OpenID و حتی Gmail.com پشتیبانی بسیار خوبی دارد.

سایت جوملا میزبان بیش از ۳۲۰۰ اکستنشن است. شما با جوملا همانند وردپرس می توانید تقریبا برای هر کاری اکستنشن خود را پیدا کرده و از آن استفاده کنید.

با این حال، بابت بسیاری از تم ها و اکستنشن های جوملا باید هزینه ای را بپردازید. پس اگر به دنبال سفارشی سازی برای سایت خود هستید باید دست به جیب شوید.
همچنین می توانید افزونه های جوملا را بگیرید، یا توسعه دهندگان جوملا را استخدام کنید تا به شما در درست کردن یک فروشگاه اینترنتی کمک کنند.

ExpressionEngine (EE)

ExpressionEngine با نام مخفف EE یک سیستم مدیریت محتوای منبع باز، انعطاف پذیر و ایمن است. البته این سیستم مدیریت محتوا هم از منابع آزاد استفاده می کند و هم از نرم افزارهای غیر رایگان. این سیستم مدیریت محتوا به این دلیل غیر رایگان است که کارشناسان و برنامه نویسان فنی سطح بالایی دارد که در پس زمینه مشکلات شما را حل می کنند.

EE به دلیل داشتن کنترل کامل بر تمام خروجی ها توسط نویسندگان محتوا به دلیل فعال کردن محتوای قابل استفاده مجدد و با عملکرد بالا، بسیار مورد علاقه است. با ExpressionEngine، می توانید وب سایت های کاملاً شاخص بسازید، یک برنامه وب ایجاد کنید یا محتوا را برای برنامه های تلفن همراه ارائه دهید. همه این ها بدون نیاز به مهارت های پیچیده برنامه نویسی در دسترس شما قرار دارد.

افزونه ها و تم ها در EE محدود است و شما انتخاب های زیادی ندارید، به طوری که در حدود تنها ۱۰۰۰ پلاگین در اختیار شما قرار دارد. البته این نکته را باید گفت که با همین تعداد کم نیز سایت های بیشماری راه اندازی شده و همچنان نیز می توان راه اندازی کرد. داشتن لایسنس اختصاصی و امنیت بالا جزو شاخصه های این سیستم مدیریت محتوا هستند و در مقابل هزینه های بالا و پیچیدگی در طراحی را می توان از جمله معایب این روش عنوان کرد.

ExpressionEngine با ویژگی های مفیدی مانند امکان داشتن چندین سایت با یک نصب نرم افزار در اختیار قرار می دهد. برای طراحان، EE دارای یک موتور قوی است که دارای custom global variables، SQL querie و یک سیستم نسخه سازی داخلی است. حافظه پنهان قالب، ذخیره نمایش داده شد و ذخیره برچسب سرعت سایت را نیز سریع اجرا می کند.

TextPattern

سیستم مدیریت محتوای Textpattern به دلیل ظرافت و سادگی، گزینه ای محبوب برای طراحان است. این CMS هر آنچه را که شما در ذهن دارید برای شما فراهم می کند. نوشتن کد برای آن ساده و حداقل است. هدف اصلی سیستم مدیریت محتوای Textpattern تهیه و ایجاد یک CMS عالی است که صفحاتی ساختار یافته و استاندارد ایجاد کند. به جای تهیه ویرایشگر WYSIWYG ، شما در این CMS می توانید از سیستم نشانه گذاری textareas برای ایجاد عناصر HTML در صفحات استفاده کنید. صفحاتی که تولید می شوند بسیار سبک هستند و سریع بارگذاری می شوند.

گرچه Textpattern از لحاظ طراحی کاملاً ساده است، اما هنگام استفاده از آن شما را از لحاظ بصری و استفاده سورپرایز خواهد کرد. کاربران جدید باید بتوانند به راحت

ی مسیر خود را برای مدیریت سایت پیدا کنند. شاید شما در نگاه اول به عنوان یک تازه کار در مورد کار با این سیستم مدیریت محتوا بگویید که ابزار زیادی ندارد، اما این را در نظر داشته باشید که شما می توانید به راحتی تم ها و افزونه های آن را نصب و سایت خود را به این طریق مجهز کنید و گسترش دهید. همانند خیلی از سیستم های مدیریت محتوای Open Source این سیستم نیز انجمنی فعال در زمنیه گسترش آن دارد که در سایت این CMS در دسترس هستند.

Radiant CMS

سیستم های مدیریت محتوا که تاکنون ذکر کرده ایم همه برنامه های PHP هستند. PHP محبوب ترین زبان برای توسعه وب است، اما این بدان معنی نیست که ما نباید از دیگر زبان های وب محبوب مانند Ruby غافل شویم. Radiant CMS یک سیستم مدیریت محتوای سریع است که ممکن است با Textpattern مقایسه شود. Radiant بر روی فریم ورک محبوب Ruby ساخته شده است و توسعه دهندگان Radiant تمام تلاش خود را کرده اند تا نرم افزار را تا حد امکان ساده و ظریف و فقط با میزان مناسب از قابلیت های نرم افزاری تهیه کنند.

مانند Textpattern ، Radiant نیز از یک ویرایشگر مانند WYSIWYG استفاده نمی کند و برای ایجاد یک کد HTML خوب به غنی به Textile markup اعتماد می کند. Radiant همچنین دارای یک زبان جذاب Radius است که برای ایجاد قالب بصری به کار گرفته می شود و بسیار شبیه به HTML است.

 Cushy CMS

Cushy CMS در کل نوع متفاوتی از سیستم مدیریت محتوا است. مطمئناً تمام عملکردهای اساسی یک سیستم مدیریت محتوای منظم را دارد، اما به یک زبان خاص متکی نیست. در حقیقت، Cushy CMS یک hosted solution است.

سیستم مدیریت محتوای Cushy چگونه کار می کند؟ اطلاعات FTP را می گیرد و محتوای آن را بر روی سرور بارگذاری می کند که به نوبه خود توسعه دهنده یا طراح می تواند طرح را تغییر دهد. همچنین خیلی ساده تم های پس زمینه و سایر بخش ها را تغییر می دهد.

Cushy CMS حتی برای استفاده حرفه ای هر کسی نیز رایگان است. گزینه ای برای استفاده از یک حساب کاربری حرفه ای برای استفاده از آرم و رنگ بندی و همچنین سایر تنظیمات کوچک که در نحوه عملکرد Cushy CMS تاثیر گذار است نیز وجود دارد. آنچه گفتیم یعنی شما به آسانی می توانید کوچکترین بخش های سایت خود را مدیریت و شخصی سازی کنید.

 SilverStripe

SilverStripe یکی دیگر از CMS های PHP است که بسیار شبیه به وردپرس رفتار می کند. گزینه های بسیاری برای تنظیم دارد که متناسب با مدیریت محتوا است و نه وبلاگ نویسی. سیستم مدیریت محتوای SilverStripe منحصر به فرد است زیرا بر اساس چارچوب PHP خود، Saphire ساخته شده است. همچنین برای کمک به فرآیند طراحی، زبان جذاب خود را ارائه می دهد.

سیستم مدیریت محتوای SilverStripe همچنین دارای چندین ویژگی جالب مانند پایه کنترل نسخه محتوا و پشتیبانی سئو بومی است. آنچه که در SilverStripe واقعاً منحصر به فرد است این است که توسعه دهندگان و طراحان می توانند در صورت لزوم، بخش جداگانه ای را برای مشتریان خود تنظیم کنند. البته توسعه دهندگان این CMS خیلی زیاد نیستند، اما در مقابل تم ها، پلاگین ها و ابزارهای زیادی برای کاربران وجود دارد که می توانند از آن استفاده کنند. یکی دیگر از جذابیت های این سیستم مدیریت محتوا این است که تم های زیادی را ارائه نمی دهد. شاید تعجب کنید، اما در واقع با این کار دست طراح را باز می گذارد و آزادی عمل بیشتری به طراح می دهد.

Alfresco

Alfresco JSP یک سیستم مدیریت محتوایی است که سرمایه گذاران بزرگی را پشت سر خود دارد. نصب این CMS به طرز شگفت آوری آسان است. یک ویژگی واقعاً مفید آلفرسکو، امکان Drop کردن فایل ها در پوشه ها و تبدیل آنها به اسناد وب است. Alfresco ممکن است کمی بیشتر از سایر سیستم های مدیریت محتوا شما را سرگرم کند و این نشان می دهد که Alfresco یک CMS مبتدی نیست و مطمئناً با توجه به قدرت عظیم سیستم قابل استفاده است.

البته طراحان و توسعه دهندگان این CMS آن را به خوبی طراحی کرده اند. در حالی که آلفرسکو ممکن است یک انتخاب عالی برای اکثر سایت های ساده نباشد، اما برای نیازهای سازمانی یک انتخاب عالی است.

TYPOlight

به نظر می رسد سیستم مدیریت محتوای TYPOlight دارای تعادل کاملی از ویژگی های داخلی CMS است. از لحاظ عملکردی، TYPOlight با Drupal و ExpressionEngine تقریبا در یک راستا اما در رده های مختلف قرار دارد و حتی برخی از ماژول های بسته بندی شده منحصر به فرد مانند خبرنامه و تقویم را ارائه می دهد. برنامه نویسان و توسعه دهندگان می توانند با تولید CSS در وقت صرفه جویی کنند.

اگر رکودی برای سیستم مدیریت محتوای TYPOlight وجود داشته باشد، این است که دارای بسیاری از ویژگی ها و گزینه های قابل تنظیم است. این CMS گزینه های زیادی را برای بررسی پیش روی شما قرار می دهد. در یک کلام، اگر می خواهید سایتی با قابلیت های پیشرفته و برنامه نویسی اندک ایجاد کنید ، TYPOlight می تواند بسیار مناسب باشد.

نتیجه گیری

در این مقاله با ۱۰ سیستم مدیریت محتوا آشنا شدیم. این CMS ها هرکدام کاربران و توسعه دهندگانی دارند که باعث می شود روز به روز پیشرفت کنند و امکانات بیشتری را به مخاطبان خود عرضه کنند. اکنون شما می توانید تصمیم بگیرید و CMS مورد علاقه خود را انتخاب کنید و یا در صورتی که از سیستم مدیریت محتوایی غیر آنچه در اینجا آمده است استفاده می کنید، می توانید ما را در جریان آن قرار دهید.

امیدوارم توانسته باشم با این مقاله بخشی از نیازهای شما نسبت به شناخت سیستم های مدیریت محتوا را برطرف کرده باشم.